Dwujęzyczność: Czym jest? Jak wpływa na dziecko? Jak wychować dwujęzyczną pociechę?

Dwujęzyczność (określana także, jako bilingwizm) była badana już od lat 30. XX wieku. Wówczas, podobnie, jak teraz, interesowano się przede wszystkim plusami i minusami wynikającymi z tego, że dziecko operuje dwoma systemami językowymi jednocześnie.

Jak przejawia się dwujęzyczność? Osoba bilingwalna używa dwóch języków. W każdym z nich potrafi płynnie mówić, czytać i pisać.

Zjawisko dwujęzyczności znakomicie widać na przykładzie dzieci obcokrajowców lub z rodzin mieszanych, gdzie np. jeden z rodziców ma polskie, a drugi niemieckie korzenie*. Dzieci te potrafią swobodnie rozmawiać w języku polskim, czytać i pisać w naszym języku, ale kiedy muszą porozmawiać z rodzicem w języku niemieckim, to bez problemu „włączają” umiejętność posługiwania się drugim językiem.

Zalety dwujęzyczności

Kilka lat temu o dwujęzyczności mówiło się w kategorii wad, dziś eksperci wyliczają szereg korzyści płynących z dwujęzyczności.  

Dwujęzyczność nie jest deficytem, ale urozmaiceniem – mówiła w wywiadzie dla Instytutu Goethego Claudia Maria Riehl – dyrektor Instytutu Języków Obcych na Uniwersytecie Ludwiga Maximiliana w Monachium.

Profesor psychologii Ellen Bialystok, która przez ponad czterdzieści lat badała wpływ dwujęzyczności na mózg, określa bilingwizm, jako formę „ćwiczenia mózgu”.

Jeśli znasz dwa języki i używasz ich w codziennej komunikacji – mówiła Bialystok w wywiadzie dla „The New York Times” – to sieci mózgowe muszą za każdym razem, gdy chcesz użyć danego języka, dostosować go do odpowiedniej sytuacji i użyć.

Badania innych naukowców wykazały, że dzieci dwujęzyczne wykazują: wyższy poziom zdolności poznawczych, mają bardziej wyostrzoną uwagę, wcześniej przejawiają empatię, są bardziej kreatywne, rzadziej zapadają na chorobę Alzheimera, lepiej się adaptują w środowisku, w dorosłym życiu mają większe szanse na znalezienie zatrudnienia, posiadają szersze perspektywy postrzegania.

Dwujęzyczność – norma, którą można wypracować?

Middle-schooler Toninho, który ma amerykańskiego ojca i japońską matkę, biegle mówi w języku japońskim, angielskim, a od czasu przeprowadzi do Berlina (2012 rok) także w języku niemieckim.

Sandra na co dzień używa języka polskiego i niemieckiego.

Podobnych przykładów można mnożyć!

Tanya Lucas – logopeda, która pracuje z dziećmi dwujęzycznymi, a sama na trójkę dwujęzycznych dzieci, mówi, że istnieje kilka sposobów ułatwiających wychowanie dzieci dwu lub wielojęzykowych.

OPOL (z ang. one parent one language – jeden rodzin, jeden język)

Model ten polega na tym, że ojciec mówi do dziecka w jednym języku, a matka w drugim. Model ten stosowany jest przede wszystkim przez małżeństwa mieszane.

Uczyń język zabawą

Piosenki, rymowanki, książki (adekwatne do wieku dziecka) w różnych językach ułatwią naukę języka obcego i sprawią, że nauka jest traktowana rzez dziecko, jako zabawa.

Tak naprawdę w wychowaniu dziecka dwujęzycznego najważniejsze jest to, by zapewnić mu najwięcej kontaktu z językiem i to od najmłodszych lat.

*W 2015 roku co dziewiąte urodzone w Niemczech dziecko było dwunarodowe – wynika z danych Federalnego Urzędu Statystycznego.

Masz za sobą wychowanie dwujęzycznego dziecko? Podziel się z nami swoimi doświadczeniami!

Zdjęcie: pixabay.com, autor: szymonpacek