Dwujęzyczność: Czym jest? Jak wpływa na dziecko? Jak wychować dwujęzyczną pociechę?
Zjawisko dwujęzyczności dziecięcej wciąż wzbudza skraje emocje wśród rodziców i badaczy wielu dyscyplin. Jak wychować dwujęzyczne dziecko? Jakie zalety płyną z takiego wychowania?
Dwujęzyczność (określana także, jako bilingwizm) była badana już od lat 30. XX wieku. Wówczas, podobnie, jak teraz, interesowano się przede wszystkim plusami i minusami wynikającymi z tego, że dziecko operuje dwoma systemami językowymi jednocześnie.
Jak przejawia się dwujęzyczność? Osoba bilingwalna używa dwóch języków. W każdym z nich potrafi płynnie mówić, czytać i pisać.
Zjawisko dwujęzyczności znakomicie widać na przykładzie dzieci obcokrajowców lub z rodzin mieszanych, gdzie np. jeden z rodziców ma polskie, a drugi niemieckie korzenie*. Dzieci te potrafią swobodnie rozmawiać w języku polskim, czytać i pisać w naszym języku, ale kiedy muszą porozmawiać z rodzicem w języku niemieckim, to bez problemu „włączają” umiejętność posługiwania się drugim językiem.
Zalety dwujęzyczności
Kilka lat temu o dwujęzyczności mówiło się w kategorii wad, dziś eksperci wyliczają szereg korzyści płynących z dwujęzyczności.
Dwujęzyczność nie jest deficytem, ale urozmaiceniem – mówiła w wywiadzie dla Instytutu Goethego Claudia Maria Riehl – dyrektor Instytutu Języków Obcych na Uniwersytecie Ludwiga Maximiliana w Monachium.
Profesor psychologii Ellen Bialystok, która przez ponad czterdzieści lat badała wpływ dwujęzyczności na mózg, określa bilingwizm, jako formę „ćwiczenia mózgu”.
Jeśli znasz dwa języki i używasz ich w codziennej komunikacji – mówiła Bialystok w wywiadzie dla „The New York Times” – to sieci mózgowe muszą za każdym razem, gdy chcesz użyć danego języka, dostosować go do odpowiedniej sytuacji i użyć.
Badania innych naukowców wykazały, że dzieci dwujęzyczne wykazują: wyższy poziom zdolności poznawczych, mają bardziej wyostrzoną uwagę, wcześniej przejawiają empatię, są bardziej kreatywne, rzadziej zapadają na chorobę Alzheimera, lepiej się adaptują w środowisku, w dorosłym życiu mają większe szanse na znalezienie zatrudnienia, posiadają szersze perspektywy postrzegania.
Dwujęzyczność – norma, którą można wypracować?
Middle-schooler Toninho, który ma amerykańskiego ojca i japońską matkę, biegle mówi w języku japońskim, angielskim, a od czasu przeprowadzi do Berlina (2012 rok) także w języku niemieckim.
Sandra na co dzień używa języka polskiego i niemieckiego.
Podobnych przykładów można mnożyć!
Tanya Lucas – logopeda, która pracuje z dziećmi dwujęzycznymi, a sama na trójkę dwujęzycznych dzieci, mówi, że istnieje kilka sposobów ułatwiających wychowanie dzieci dwu lub wielojęzykowych.
OPOL (z ang. one parent one language – jeden rodzin, jeden język)
Model ten polega na tym, że ojciec mówi do dziecka w jednym języku, a matka w drugim. Model ten stosowany jest przede wszystkim przez małżeństwa mieszane.
Uczyń język zabawą
Piosenki, rymowanki, książki (adekwatne do wieku dziecka) w różnych językach ułatwią naukę języka obcego i sprawią, że nauka jest traktowana rzez dziecko, jako zabawa.
Tak naprawdę w wychowaniu dziecka dwujęzycznego najważniejsze jest to, by zapewnić mu najwięcej kontaktu z językiem i to od najmłodszych lat.
*W 2015 roku co dziewiąte urodzone w Niemczech dziecko było dwunarodowe – wynika z danych Federalnego Urzędu Statystycznego.
Masz za sobą wychowanie dwujęzycznego dziecko? Podziel się z nami swoimi doświadczeniami!
Zdjęcie: pixabay.com, autor: szymonpacek
Niemcy: Jakie prawa ma pracownik, któremu zachorowało dziecko?
A jak mówi się u Ciebie? Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego 2018



