Historycznie rzecz ujmując...

Pochodzenie nazwy miasta nie jest całkowicie znane, jednakże najbardziej prawdopodobna teoria na ten temat mówi, że pochodzi od słowiańskiego bóstwa.

Siłą napędową miasta a także źródłem jego potęgi jest obecność bardzo dogodnego portu morskiego, największego w całych Niemczech. To właśnie dzięki portowi i wokół niego rozwinęło się miasto, stając się siedzibą najnowszego pokolenia klasy kupieckiej sięgającej swymi korzeniami wielu stuleci wstecz. Hamburg jest największym niemieckim portem - ale nie leży jakby się mogło wydawać nad morzem!

Podobnie jak polski Szczecin miasto położone jest głęboko w głębi lądu – 120 km od ujścia rzeki Elby. Statki tu zawijające, muszą pokonać długi kanał, którego drożność zapewniają specjalne służby. Między XIII a XV wiekiem Hamburg odgrywał istotną rolę wśród miast hanzeatyckich. Ze względu na swoje korzystne położenie stał się ośrodkiem tranzytowym dla towarów z Lubeki oraz rejonu Morza Północnego i Bałtyckiego.

Coraz to wyższe zyski osiągane z działalności transportowej skłoniły mieszkańców miasta do rozwinięcia działalności finansowej. To właśnie w Hamburgu w 1558 roku powstała pierwsza niemiecka giełda, a niedługo potem, bo na początku XVII wieku założony został Bank Hamburga. Silna pozycja miasta doprowadziła do nadania mu w 1618 roku tytułu Wolnego Miasta Cesarskiego.

Oficjalnie od 1770 r. port Hamburg posiadał status miasta-państwa cieszącego się swobodą handlu i polityki. Książęta i królowie nie mieszali się w jego sprawy. Do dziś miasto posiada oficjalny tytuł Freie und Hansestadt – wolnego miasta hanzeatyckiego.

Dwa ważne wydarzenia XIX wieku zaważyły negatywnie na pomyślnym rozwoju miasta. W 1842 roku miasto ogarnął wielki pożar, a 50 lat później epidemia cholery zebrała wielkie żniwo. Nie bez uszczerbku Hamburg wyszedł także z drugiej wojny światowej, miasto zostało znacznie spustoszone. To właśnie Hamburg był pierwszym miastem na drodze bombowców lecących z Anglii przez Morze Północne nad centrum Niemiec i z tego względu był najczęstszym obiektem ataków.

Dzień 28 lipca 1943 r. był najtragiczniejszym dniem w historii tego miasta. Wtedy to nad portem zrzucono tony bomb zapalających. W ogniu stanęło 21 km kwadratowych centrum miasta. Tej nocy zginęło ponad 42 tys. cywilów. Odbudowa miasta nastąpiła jednak w stosunkowo szybkim czasie.

Obecnie Hamburg jest największym miastem portowym w Niemczech w randze osobnego landu i centrum gospodarczym i kulturowym Niemiec Północnych.