Chorobowe w Niemczech. Co musisz o nim wiedzieć?

Chorobowe (Krankengeld) w Niemczech zalicza się do świadczeń w miejsce wynagrodzenia (Entgeltersatzleistung) i jest ono wypłacane przez ustawowe kasy chorych (gesetzliche Krankenversicherung). Również chorobowe dla pielęgnacji chorych dzieci (Kinderkrankengeld) jest wypłacane przez ustawowe kasy chorych.

Chorobowe - Komu i na jakich zasadach przysługuje?

Ubezpieczony ma prawo do chorobowego, jeżeli ze względu na chorobę nie jest zdolny do pracy (arbeitsunfähig) w pełnym wymiarze. Ubezpieczony ma też prawo do chorobowego, jeżeli będąc zdolnym do pracy przebywa stacjonarnie w szpitalu lub ośrodku rehabilitacyjnym. Prawo do chorobowego mają oprócz pracobiorców, którzy zostali zatrudnieni na okres dłuższy niż dziesięć tygodni, też bezrobotni, którzy otrzymują świadczenia dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld I).

Osoby samozatrudnione lub pracobiorcy, którzy zostali zatrudnieni na okres krótszy niż dziesięć tygodni, z reguły nie mają prawa do chorobowego, chyba że wykupili dodatkowy pakiet w ustawowej kasie chorych. Również osoby, które otrzymują świadczenia Hartz IV, z reguły też nie mają prawa do chorobowego. To samo dotyczy osób ubezpieczonych przez członka rodziny (familienversichert), którzy nie mają własnych dochodów.

Prawo do chorobowego jest wstrzymane na okres, w którym ubezpieczony ma prawo do innych świadczeń, na przykład do dalszego wypłacania pensji w przypadku choroby (Entgeltfortzahlung im Krankheitsfall), bezrobotnego lub świadczeń wychowawczych (Elterngeld). Dla pracobiorców, którzy przepracowali u nowego pracodawcy już cztery tygodnie, oznacza to, że prawo do chorobowego nabywają dopiero w siódmym tygodniu choroby. Pracobiorcy, którzy krócej pracują u nowego pracodawcy nie mają jeszcze prawa do dalszego wypłacania pensji w przypadku choroby i zatem od początku choroby mają prawo do chorobowego. Ubezpieczony, który nie powiadamia kasę chorych o chorobie w ciągu tygodnia, również traci prawo do chorobowego za okres, aż nie złoży powiadomienia. Okres wstrzymania chorobowego nie jest doliczany na końcu okresu świadczenia i zatem chorobowe za okres wstrzymania przepada.

Chorobowe - przez jaki czas jest wypłacen?

Prawo do chorobowego powstaje u pracobiorców z dniem stwierdzenia niezdolności do pracy przez lekarza, dla bezrobotnych z dniem zachorowania. Osoby samozatrudnione mogą wybrać odpowiedni pakiet ubezpieczeniowy, w którym jest uregulowany dzień rozpoczęcia wypłaty chorobowego. W przypadku stacjonarnego pobytu w szpitalu lub ośrodku, dzień rozpoczęcia wypłaty chorobowego jest dniem przyjęcia.

Chorobowe wypłaca się z reguły ze względu na tą samą chorobę przez 78 tygodni w ciągu trzech lat. Jeżeli prawo do chorobowego przez pierwsze sześć tygodni było wstrzymane ze względu na dalsze wypłacanie pensji w przypadku choroby, to okres wypłaty chorobowego de facto redukuje się do 72 tygodni. Ograniczenie czasowe nie dotyczy innych chorób. Jeżeli ktoś najpierw rok choruje na plecy a potem rok na kolana, to nie traci prawo do chorobowego. Jeżeli ale ktoś choruje przez dwa lata na plecy, to po 78 tygodniach traci prawo do chorobowego. Po trzech latach od początku choroby znowu nabywa to prawo na okres następnych 78 tygodni, jeżeli w międzyczasie przez sześć miesięcy był zdolny do pracy.

Wysokość chorobowego w DE

Chorobowe wynosi 70% wynagrodzenia brutto, ale maksymalnie 90% wynagrodzenia netto. Obliczane jest według stawki dziennej. Tutaj bierze się pod uwagę średnie wynagrodzenie co najmniej ostatnich czterech tygodni lub w przypadku płacy akordowej (Akkordlohn) średnią ostatnich trzech miesięcy. Osoby bezrobotne otrzymają chorobowe w wysokości świadczeń dla bezrobotnych. Kasa chorych płaci też część pracodawcy składek do innych kas socjalnych – a więc do kasy emerytalno-rentowej, do ubezpieczenia od bezrobocia oraz do kasy pielęgnacyjnej. Część składek pracobiorcy kasa chorych potrąca od chorobowego. U osób bezrobotnych kasa chorych przejmuje całość składek do innych kas socjalnych. Składki do samej kasy chorych się natomiast nie pobiera w czasie trwania wypłaty chorobowego. Chorobowe jak inne świadczenia w miejsce wynagrodzenia nie podlega opodatkowaniu. Ono ale ma wpływ na obliczenie stawki podatkowej (Progressionsvorbehalt).

Jeżeli dojdzie do sporu o chorobowe, ubezpieczony może sam lub za pomocą swojego adwokata odwołać się od decyzji kasy chorych lub w dalszej kolejności zwrócić się do sądu socjalnego.

Zdjęcie; pixabay, autor: Andrea Picaquaido