Czy w Niemczech można dostać meldunek bez mieszkania?

Do czego jest potrzebny meldunek w Niemczech? 

Meldunek w Niemczech odgrywa istotną rolę administracyjną i prawną. Stanowi podstawę do ustalenia liczby mieszkańców danej gminy, co przekłada się na planowanie lokalnej infrastruktury, w tym liczby miejsc w przedszkolach, szkołach czy instytucjach publicznych. Pozwala również przypisać mieszkańców do właściwych urzędów i obwodów wyborczych.

Zameldowanie traktowane jest jako potwierdzenie miejsca pobytu w Niemczech. Może to być wynajmowane mieszkanie, pokój u znajomych, partnera czy kogoś z rodziny - ważne, żeby był to adres, pod którym spędza się najwięcej czasu. To właśnie ten adres uznawany jest za główne miejsce pobytu. 

Obowiązek meldunkowy dotyczy wszystkich osób fizycznych przebywających w Niemczech. Osoby bez stałego miejsca zamieszkania mogą dokonać rejestracji z oznaczeniem „ofW”, co oznacza że taka osoba nie ma przypisanego konkretnego adresu.

Brak meldunku w Niemczech skutkuje poważnymi ograniczeniami. Uniemożliwia m.in. rejestrację pojazdu, podpisanie umowy najmu, złożenie wniosku o zasiłki, a także udział w wyborach.  

Jak można zdobyć meldunek bez mieszkania w Niemczech? 

Uzyskanie meldunku w Niemczech bez własnego mieszkania jest możliwe, wykorzystując kilka legalnych rozwiązań, z których mogą skorzystać Polacy przebywający w tym kraju bez stałego miejsca zamieszkania. Są to: 

Meldunek u znajomych lub rodziny

Prawo w Niemczech pozwala na zameldowanie się u znajomych lub rodziny, jednak trzeba rzeczywiście mieszkać pod tym adresem przez co najmniej 183 dni w roku. Wbrew temu, co często pojawia się obiegowej opinii, nie wystarczy samo podanie adresu, ponieważ urzędy mogą sprawdzić, czy ktoś faktycznie przebywa pod konkretnym adresem. Meldunek "na papierze" jest niezgody z niemieckim prawem i wiąże się z nałożeniem kary grzywny. 

Adres udostępniony przez organizację pomocową

Osoby bez dachu nad głową również mają prawo do meldunku w Niemczech. Pomocne w takiej sytuacji są różnego rodzaju organizacje charytatywne, które udostępniają adres tylko do odbioru korespondencji. W takim przypadku urząd zaznacza, że dana osoba nie ma stałego adresu. Listy trafiają wtedy np. do urzędu pracy lub siedziby organizacji, która wspiera osobę w trudnej sytuacji. 

Pokój na wynajem lub współdzielone mieszkanie

Inną opcją jest zameldowanie się w wynajętym pokoju, np. w mieszkaniu dzielonym z innymi lokatorami. Istotne jest jednak to, aby przebywać pod wskazanym adresem przynajmniej przez pół roku. Jeżeli dochodzi do użyczenia adresu bez fizycznej obecności, urząd może potraktować to jako wykroczenie. Kary za tzw. fikcyjny meldunek w Niemczech sięgają nawet 50 tysięcy euro.

Adres dla osób prowadzących działalność

Freelancerzy i osoby pracujące zdalnie mogą korzystać w Niemczech z tzw. adresów biznesowych lub wirtualnych. Taki adres musi jednak faktycznie istnieć, a jego właściciel musi mieć możliwość odbierania korespondencji. Tego rodzaju meldunek dostępny jest wyłącznie dla osób prowadzących zarejestrowaną działalność gospodarczą i nie dotyczy prywatnych osób.

Zgodność z niemieckim prawem meldunkowym wymaga, aby każdy adres rejestracyjny odpowiadał rzeczywistemu miejscu przebywania. Urzędy szczegółowo weryfikują zgłoszenia, a nieprawidłowości mogą prowadzić do wysokich sankcji.

Które formalności w Niemczech można załatwić bez meldunku? 

Niemieckie przepisy pozwalają na załatwienie konkretnych formalności, bez konieczności posiadania meldunku. Do takich zaliczają się: 

Zatrudnienie w Niemczech bez meldunku

Zdobycie pracy w Niemczech i uzyskanie zatrudnienia, nie wymaga posiadania meldunku, ponieważ pracodawca nie ma prawa żądać od kandydata potwierdzenia zameldowania. Wystarczy aktualny adres korespondencyjny, nawet jeśli należy on do znajomego czy członka rodziny. 

Pojawiające się w internecie oferty sprzedaży meldunku, rzekomo ułatwiające zatrudnienie, stanowią naruszenie niemieckich przepisów. Fikcyjny meldunek jest działaniem nielegalnym, a jego wykrycie grozi poważną karą finansową wynoszącą nawet 50 tys. euro.  

Ubezpieczenie zdrowotne i społeczne bez meldunku

Brak meldunku nie stanowi przeszkody do uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego w Niemczech. Osoba podejmująca zatrudnienie może zostać zgłoszona do wybranej kasy chorych (Krankenkasse) przez pracodawcę. Wystarczy wskazanie adresu do korespondencji, np. adresu znajomego lub rodziny, aby dopełnić wszystkie formalności.

W przypadku osób nieposiadających wcześniejszego ubezpieczenia w Niemczech, konieczny jest wybór jednej z dostępnych kas chorych. Po zgłoszeniu przez pracodawcę, pracownik automatycznie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: zdrowotnemu, emerytalnemu, wypadkowemu, pielęgnacyjnemu oraz na wypadek bezrobocia. Numer ubezpieczenia nadawany jest urzędowo i przesyłany pocztą.

Otwarcie konta bankowego bez zameldowania

Prawo do posiadania konta bankowego (Basiskonto) w Niemczech przysługuje każdej osobie przebywającej legalnie na terytorium kraju, w tym także bez meldunku. Bank nie ma prawa odmówić jego otwarcia z powodu narodowości czy braku stałego adresu zamieszkania.

Do założenia konta wymagane są: dowód osobisty lub paszport oraz adres do doręczeń (może to być adres osoby trzeciej). Konto podstawowe umożliwia korzystanie z podstawowych usług finansowych: przelewów, wypłat i wpłat gotówkowych oraz poleceń zapłaty.

Pobierz wniosek o otwarcie konta bankowego (Basiskonto) w Niemczech 

Instytucja bankowa zobowiązana jest do otwarcia konta w ciągu 10 dni roboczych od przyjęcia wniosku. W przypadku odmowy, klient powinien otrzymać pisemne uzasadnienie w tym samym terminie. Istnieje możliwość wniesienia skargi do Federalnego Urzędu Nadzoru Finansowego (BaFin), który może przeanalizować zasadność odmowy. Dodatkowo możliwe jest wsparcie ze strony organizacji antydyskryminacyjnych, które pomagają w dochodzeniu praw w kontaktach z bankami. 

Uzyskanie numeru podatkowego bez meldunku

Steuer-ID, czyli niemiecki numer identyfikacji podatkowej dla osób fizycznych, jest niezbędny do prawidłowego rozliczania wynagrodzenia przez pracodawcę. W przypadku braku meldunku numer ten nie zostaje nadany automatycznie. Osoba planująca zatrudnienie musi samodzielnie zgłosić się do właściwego urzędu skarbowego (Finanzamt).

Do czasu nadania identyfikatora podatkowego, możliwe jest złożenie wniosku o wydanie tymczasowego zaświadczenia na potrzeby rozliczeń podatkowych. Podstawę prawną stanowi § 39e ust. 8 niemieckiej ustawy o podatku dochodowym. Dokument ten jest ważny przez rok i stanowi tymczasowe rozwiązanie dla osób oczekujących na oficjalny Steuer-ID.

Wniosek o nadanie numeru Steuer-ID w Niemczech, można złożyć za pośrednictwem strony internetowej Federalnego Centralnego Urzędu Skarbowego. 

Rejestracja na bezrobociu bez meldunku

Brak meldunku nie wyklucza możliwości rejestracji na bezrobociu w Niemczech. Wystarczy zgłosić się do odpowiedniego urzędu pracy, właściwego dla miejsca aktualnego pobytu. Adresy poszczególnych oddziałów dostępne są na stronie arbeitsagentur.de.

Obywatele Unii Europejskiej mają prawo do rejestracji w urzędzie pracy bez konieczności znajomości języka niemieckiego. W przypadku trudności językowych urząd ma obowiązek zapewnić wsparcie osobiście, telefonicznie lub online w języku polskim.

Do kiedy trzeba się zameldować w Niemczech? 

Zgodnie z przepisami niemieckiego prawa meldunkowego, obowiązek zgłoszenia miejsca pobytu dotyczy każdej osoby zamieszkującej na terytorium Niemiec. Zameldowania w Niemczech należy dokonać w terminie 14 dni od chwili wprowadzenia się do nowego lokum. Termin ten obowiązuje niezależnie od formy zakwaterowania - dotyczy zarówno najmu, jak i zamieszkania u rodziny czy znajomych.

W przypadku opuszczenia dotychczasowego miejsca zamieszkania bez zamiaru przeprowadzki do innego adresu w Niemczech, wymeldowanie powinno nastąpić maksymalnie w ciągu dwóch tygodni od wyprowadzki. Istnieje możliwość skrócenia tego okresy do siedniu dni przed planowaną datą wyjazdu.

Za dopełnienie formalności związanych z zameldowaniem lub wymeldowaniem w Niemczech osób niepełnoletnich (poniżej 16. roku życia) odpowiadają dorośli, do którego dziecko się wprowadza lub od którego się wyprowadza.

Obserwuj MyPolacy.de na Facebooku, Instagramie, Threads, YouTube.

Wróć na stronę główną MyPolacy.de.

Zdjęcie: seventyfourimages