Jak AOK w Niemczech wypłaca chorobowe? Aktualne zasady

W jaki sposób można otrzymać zasiłek chorobowy z AOK w Niemczech? 

Zasiłek chorobowy (niem. Krankengeld) to świadczenie wypłacane osobom ubezpieczonym w AOK, które z powodu choroby nie są zdolne do wykonywania pracy przez dłuższy czas. Przysługuje ono po upływie sześciu tygodni nieprzerwanej niezdolności do pracy, kiedy pracodawca przestaje wypłacać wynagrodzenie chorobowe. Aby uzyskać zasiłek z AOK, należy dopełnić formalności w trzech krokach. 

Krok 1: Uzyskanie zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do pracy

Uzyskanie zasiłku chorobowego z AOK w Niemczech wiąże się z koniecznością udokumentowania niezdolności do pracy. Obowiązek ten realizowany jest zazwyczaj przez lekarza, który po stwierdzeniu choroby przekazuje odpowiednią informację elektronicznie bezpośrednio do ubezpieczalni. Dzięki temu potwierdzenie trafia do AOK już pierwszego dnia nieobecności w pracy.

W sytuacjach, gdy przesłanie danych drogą elektroniczną nie jest możliwe, pacjent otrzymuje papierowe zaświadczenie. W takiej sytuacji dokument należy złożyć samodzielnie w oddziale AOK. Przy dłuższej chorobie możliwy jest bezpośredni kontakt ze strony ubezpieczalni, której celem jest udzielenie dalszego wsparcia.

Krok 2: Dopilnowanie przekazania danych o wynagrodzeniu 

W celu obliczenia wysokości zasiłku chorobowego przez AOK w Niemczech, konieczne jest przekazanie danych o dotychczasowym wynagrodzeniu. Pracodawca zobowiązany jest do przesłania tych informacji do ubezpieczalni. Warto upewnić się, że formalności zostały dopełnione po jego stronie, ponieważ bez tych danych wypłata zasiłku chorobowego nie będzie możliwa.

Krok 3: Oczekiwanie na decyzję z AOK i wypłatę świadczenia

Po otrzymaniu wszystkich niezbędnych danych od pracodawcy i pracownika, AOK dokonuje wyliczenia należnego zasiłku chorobowego. Wypłata świadczenia następuje zawsze z datą wsteczną, licząc od momentu stwierdzenia niezdolności do pracy. Przy obliczeniach uwzględniane są dni kalendarzowe, co oznacza, że zasiłek za pełny miesiąc wypłacany jest za 30 dni, niezależnie od długości konkretnego miesiąca. 

Ile wynosi zasiłek chorobowy w AOK w Niemczech? 

Wysokość zasiłku chorobowego wypłacanego przez AOK zależy od poziomu dochodów uzyskiwanych przed rozpoczęciem chorobowego oraz formy zatrudnienia. Podstawą obliczeń jest przeciętne wynagrodzenie, przy czym świadczenie chorobowe w Niemczech stanowi zazwyczaj 70% pensji brutto, jednak nie może przekroczyć 90% wynagrodzenia netto. Do wyliczenia uwzględniane są również dodatkowe składniki pensji, takie jak premie czy dodatki jednorazowe.

W 2025 roku ustawowa, maksymalna dzienna stawka zasiłku chorobowego w Niemczech wynosi 128,63 euro. AOK przygotowuje niezbędne zaświadczenie o dochodach, które służy jako podstawa do kalkulacji zasiłku.

W okresie korzystania ze świadczenia chorobowego osoba ubezpieczona pozostaje objęta systemem publicznej opieki zdrowotnej bez obowiązku opłacania składek. Składki na ubezpieczenie emerytalne, od ryzyka bezrobocia oraz opieki długoterminowej są potrącane z wypłacanego zasiłku w sposób zbliżony do standardowych potrąceń z pensji. Część należności, którą w normalnych warunkach pokrywałby pracodawca, przejmuje AOK. Instytucja odpowiada również za prawidłowe przekazanie tych środków do odpowiednich jednostek niemieckiego systemu ubezpieczeń społecznych.

Zasiłek chorobowy z AOK i przebywanie na bezrobociu w Niemczech 

Osoby pobierające w Niemczech zasiłek dla bezrobotnych, zachowują prawo do otrzymywania zasiłku chorobowego z urzędu pracy. Po okresie sześciu tygodniu obowiązek ten przejmuje na siebie AOK. Ubezpieczenie zdrowotne pozostaje aktywne przez cały okres korzystania ze świadczenia chorobowego. Składki na ubezpieczenie społeczne, w tym na emeryturę, opiekę długoterminową oraz zabezpieczenie na wypadek bezrobocia, są w całości pokrywane przez AOK. Instytucja ta zajmuje się również formalnościami związanymi z przekazywaniem środków do odpowiednich instytucji ubezpieczeniowych w Niemczech. 

W przypadku osób otrzymujących zasiłek obywatelski (Bürgergeld), niezdolność do pracy nie wpływa na prawo do zasiłku chorobowego. Wypłaty kontynuowane są przez właściwy urząd pracy lub Jobcenter, niezależnie od stanu zdrowia czy chwilowej niedyspozycji.

Osoby samozatrudnione i zasiłek chorobowy z AOK w Niemczech 

Osoby prowadzące działalność w Niemczech na własny rachunek, które zdecydowały się na obniżoną stawkę składki zdrowotnej, standardowo nie są objęte prawem do zasiłku chorobowego z AOK. Dostęp do zasiłku możliwy jest wyłącznie po wcześniejszym wyborze odpowiedniego wariantu ubezpieczenia, obejmującego prawo do wypłaty świadczenia od siódmego tygodnia niezdolności do pracy oraz opłacaniu pełnej składki zdrowotnej.

Wysokość wypłacanego zasiłku uzależniona jest od zadeklarowanego i opodatkowanego dochodu, na podstawie którego odprowadzane były składki. Zasadniczo zasiłek chorobowy wynosi 70 procent tej kwoty, nie więcej jednak niż 128,63 euro dziennie (limit obowiązujący w 2025 roku). Jeżeli zgłoszony dochód był niższy, wysokość świadczenia zostaje proporcjonalnie pomniejszona.

Zakres obowiązków składkowych, w tym konieczność opłacania ubezpieczeń społecznych , uzależniony jest od indywidualnej sytuacji danej osoby. AOK oferuje doradztwo, które pozwala dopasować model ubezpieczenia do rodzaju prowadzonej działalności i poziomu zabezpieczenia finansowego na wypadek choroby.

Praca na minijob lub w agencji pracy tymczasowej i wypłata chorobowego z AOK w Niemczech 

Osoby zatrudnione na podstawie krótkoterminowych umów, trwających maksymalnie dziesięć tygodni, standardowo nie mają prawa do zasiłku chorobowego w Niemczech. Z tego powodu opłacana składka zdrowotna jest niższa i nie obejmuje ochrony w razie dłuższej niezdolności do pracy.

Istnieje jednak możliwość wyboru szerszego wariantu ubezpieczenia już przy rozpoczęciu zatrudnienia. Decyzja o opłacaniu pełnej składki zdrowotnej otwiera drogę do otrzymania zasiłku chorobowego począwszy od 43. dnia trwającej choroby. W takiej sytuacji obowiązują zasady identyczne jak dla pracowników posiadających stałe lub długoterminowe umowy o pracę.

Rozwiązanie to może być szczególnie istotne dla osób pracujących poprzez agencje pracy tymczasowej lub na tzw. minijob, które mimo niestabilnej formy zatrudnienia chcą zabezpieczyć dochód na wypadek długotrwałej choroby.

Opieka nad dzieckiem i zasiłek chorobowy z AOK w Niemczech 

Opieka nad chorym dzieckiem w Niemczech może wiązać się z utratą dochodu, szczególnie gdy pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia za czas nieobecności. W takiej sytuacji możliwe jest uzyskanie zasiłku chorobowego z AOK, który rekompensuje część utraconych zarobków.

Świadczenie wynosi do 90% wynagrodzenia netto. Jeśli w ciągu ostatnich 12 miesięcy wypłacono premie, np. urlopowe czy świąteczne, kwota ta może zostać podniesiona do 100% dochodu netto. Obliczenia opierają się na wynagrodzeniu do wysokości ustawowego progu składkowego. Od przyznanego świadczenia potrącane są obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalne, pielęgnacyjne i na wypadek bezrobocia.

Osoby samozatrudnione, które opłacały składki, mogą otrzymać zasiłek w wysokości 70% ostatniego dochodu podlegającego ubezpieczeniu. Niezależnie od formy zatrudnienia obowiązuje limit maksymalnej dziennej stawki. Ten w 2025 roku wynosi on 128,63 euro.

Podczas pobierania zasiłku chorobowego z tytułu opieki nad dzieckiem ubezpieczenie zdrowotne w AOK pozostaje aktywne, bez konieczności opłacania dodatkowych składek.

Prawo do świadczenia przysługuje jednak pod określonymi warunkami: 

• osoba opiekująca się dzieckiem pozostaje w stosunku pracy i podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu,
• dziecko jest objęte ubezpieczeniem ustawowym,
• w gospodarstwie domowym nie ma innej osoby, która mogłaby zapewnić opiekę,
• lekarz potwierdził konieczność opieki z powodu choroby dziecka,
• dziecko nie ukończyło 12. roku życia lub posiada orzeczenie o niepełnosprawności i wymaga stałego wsparcia.

Zasiłek przysługuje za dni robocze, w których konieczne było przerwanie pracy z powodu konieczności opieki nad dzieckiem.

Obserwuj MyPolacy.de na Facebooku, Instagramie, Threads, YouTube.

Wróć na stronę główną MyPolacy.de.

Zdjęcie: Depositphotos.com, autor: mschuppi
Źródło: aok.de