Pieniądze za nadgodziny. Tak wygląda ich opodatkowanie w Niemczech

Co mówi niemieckie prawo w sprawie nadgodzin? 

Niemieckie prawo pracy, regulowane ustawą o czasie pracy (ArbZG), przewiduje możliwość pracy w nadgodzinach pod określonymi warunkami. Standardowy czas pracy wynosi osiem godzin dziennie, jednak może być wydłużony do dziesięciu godzin, pod warunkiem że średnia dzienna w okresie sześciu miesięcy lub 24 tygodni nie przekroczy ośmiu godzin.

Pracownik może otrzymać rekompensatę za nadgodziny w jednej z dwóch form. Najczęściej stosowaną metodą jest udzielenie urlopu wyrównawczego, wymagającego dokładnego ewidencjonowania dodatkowego czasu pracy. Alternatywnie, nadgodziny mogą zostać opłacone jako ekwiwalent pieniężny, przy czym każda z tych opcji musi być zgodna z obowiązującymi przepisami i warunkami umowy między pracodawcą a pracownikiem.

Naliczanie podatku od pieniędzy zarobionych z nadgodzin w Niemczech 

Pieniądze za za pracę w nadgodzinach w Niemczech są traktowane jako część wynagrodzenia, co oznacza, że zwiększają one całkowity roczny dochód. Zgodnie z niemieckim systemem podatkowym, nadgodziny opodatkowane są na takich samych zasadach jak regularna pensja, co może wpłynąć na przekroczenie progu podatkowego i prowadzić do wyższych zobowiązań wobec urzędu skarbowego.

System progresywny stosowany w Niemczech zakłada, że osoby o niskich dochodach płacą relatywnie niski procent podatku, podczas gdy wyższe zarobki skutkują wzrostem stawki podatkowej. Wysokość podatku od dodatkowego dochodu, w tym nadgodzin, można oszacować za pomocą kalkulatora podatkowego udostępnionego przez Federalne Ministerstwo Finansów. Narzędzie to pozwala określić indywidualne obciążenia podatkowe w zależności od wysokości dochodu.

Jeśli umowa o pracę lub układ zbiorowy przewiduje premie za nadgodziny, również są one wliczane do rocznego dochodu. Chociaż takie dodatki stanowią dodatkowe wynagrodzenie, zazwyczaj nie są zwolnione z opodatkowania, co prowadzi do dalszego zwiększenia obciążeń podatkowych. 

Zwolnienie z opodatkowania pieniędzy za nadgodziny w Niemczech 

Otrzymane pieniądze za nadgodziny w Niemczech, wykonywane w określonych porach, takich jak święta, weekendy czy noce, mogą podlegać ulgom podatkowym zgodnie z § 3b ustawy o podatku dochodowym. 

Przykładowo, podczas pracy w niedzielę przez dziewięć godzin, gdzie jedna z nich jest godziną nadliczbową, dodatek w wysokości 25% za pracę w niedzielę nie podlega opodatkowaniu. Ulga ta obowiązuje do wysokości 50% podstawowego wynagrodzenia. 

Zasady opodatkowania pieniędzy otrzymanych w Niemczech w ramach przepracowanych nadgodzin przedstawiają się następująco: 

• Praca w nocy (od 20:00 do 6:00): Zwolnienie z podatku do 25% wynagrodzenia podstawowego.
• Praca w nocy (od północy do północy): Zwolnienie z podatku do 40% wynagrodzenia podstawowego.
• Praca w niedzielę (od północy do północy): Zwolnienie z podatku do 50% wynagrodzenia podstawowego.
• Święta państwowe (31 grudnia od północy do północy oraz 31 grudnia od godziny 14:00): Zwolnienie z podatku do 125% wynagrodzenia podstawowego.
• 1 maja, 24 grudnia od godziny 14:00, 25 i 26 grudnia: Zwolnienie z podatku do 150% wynagrodzenia podstawowego.

Przykład kalkulacji wynagrodzenia brutto i netto dla pracownika, który zarabia 3000 euro brutto miesięcznie i przepracował 30 godzin nadliczbowych, ilustruje wpływ opodatkowania nadgodzin na dochód.

Przy pełnym opodatkowaniu, łączna kwota wynagrodzenia brutto wynosi 3642,86 euro. Od tej kwoty odprowadzany jest podatek dochodowy w wysokości 466,91 euro. Składki na ubezpieczenie społeczne wynoszą 766,64 euro. Po tych odliczeniach pracownik otrzymuje wynagrodzenie netto w wysokości 2408,45 euro.

W przypadku zastosowania zwolnienia podatkowego dla kwoty 642,86 euro, odpowiadającej nadgodzinom, podatek dochodowy naliczany byłby wyłącznie od podstawowego wynagrodzenia w wysokości 3000 euro. W takiej sytuacji podatek dochodowy wynosiłby 317,08 euro, a składki na ubezpieczenie społeczne pozostałyby bez zmian, tj. 766,64 euro. Wynagrodzenie netto wzrosłoby do 2559,14 euro, co oznaczałoby dodatkowy dochód w wysokości 150,69 euro dzięki zwolnieniu podatkowemu za nadgodziny.

Wyliczanie kwoty za nadgodziny w Niemczech 

Rekompensowanie nadgodzin w Niemczech w formie wypłaty dodatkowych pieniędzy następuje wtedy, gdy liczba przepracowanych godzin przekracza 10 - 15% standardowego czasu pracy. Przy tygodniowym wymiarze wynoszącym 40 godzin oznacza to od 4 do 6 godzin dodatkowych w tygodniu, co miesięcznie daje około 20-24 nadgodziny. Konkretna stawka za pracę w nadgodzinach nie jest jednak określona w przepisach, lecz zależy od zapisów w indywidualnych umowach o pracę lub układach zbiorowych.

Wynagrodzenie za nadgodziny można obliczyć, wykorzystując prosty wzór, jeśli miesięczna pensja jest ustalona na stałym poziomie dla określonego wymiaru godzin, co ilustruje poniższy przykład: 

Pracownik zatrudniony na pełen etat, który pracuje 40 godzin tygodniowo, otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 3400 euro brutto miesięcznie. W czerwcu przepracował 20 nadgodzin. Zakładając, że miesiąc obejmuje 4,33 tygodnia, obliczenia przebiegają wyglądają następująco: 

• Miesięczna pensja (3400 euro) podzielona przez 4,33 tygodnia daje wynagrodzenie tygodniowe.
• Wynik następnie dzielony jest przez liczbę godzin w tygodniu (40 godzin), co pozwala uzyskać stawkę godzinową wynoszącą 19,63 euro.
• Dla 20 nadgodzin stawka godzinowa mnożona jest przez ich liczbę, co daje dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 392,60 euro brutto za czerwiec.

Powyższy wzór pozwala precyzyjnie określić wysokość dodatkowego wynagrodzenia za pracę ponad ustalony czas, zapewniając transparentność i zgodność z zapisami w umowie o pracę lub układach zbiorowych. 

Pułapki związane z nadgodzinami w Niemczech 

Prawo do otrzymania pieniędzy za przepracowane nadgodziny w Niemczech wygasa po upływie trzech lat, o ile nie określono inaczej w umowie o pracę lub układach zbiorowych. Jeśli w umowie brakuje klauzuli dotyczącej okresu wykluczenia lub jeśli ustalony okres wykluczenia jest zbyt krótki, stosuje się ustawowy trzyletni termin przedawnienia. Liczenie tego okresu rozpoczyna się z końcem roku, w którym nadgodziny zostały przepracowane.

Podczas rozwiązywania umowy o pracę należy zachować szczególną ostrożność przy podpisywaniu dokumentów, takich jak pokwitowanie odszkodowawcze. Taki dokument oznacza akceptację uregulowania wszystkich zobowiązań wynikających ze stosunku pracy, w tym ewentualnych roszczeń dotyczących nadgodzin. Podpisanie go bez wcześniejszego przeanalizowania może prowadzić do utraty prawa do wynagrodzenia za nadgodziny. 

Alternatywa dla ekwiwalentu pieniężnego za przepracowane nadgodziny w Niemczech 

Pracownik realizujący nadgodziny w Niemczech może skorzystać z alternatywnego rozwiązania w postaci rekompensaty czasem wolnym, jeśli przewidują to zapisy w umowie o pracę. Ustawa o czasie pracy (ArbZG) umożliwia wykorzystanie takiej formy rozliczenia, określając maksymalny dzienny czas pracy na osiem godzin, z możliwością przedłużenia do dziesięciu godzin. Warunkiem jest jednak wyrównanie średniego dziennego czasu pracy do ośmiu godzin w okresie sześciu miesięcy poprzez udzielenie odpowiedniej ilości dni wolnych. 

W przypadku rozwiązania stosunku pracy, pracodawca zobowiązany jest do wypłacenia należności za niewykorzystane nadgodziny. Kluczowe jest jednak unikanie nagromadzenia zbyt dużej ilości godzin, aby nie stawiać się w niekorzystnej sytuacji finansowej względem pracodawcy. W razie bankructwa firmy niewykorzystany czas pracy może zostać utracony, ponieważ środki wypłacane z tytułu niewypłacalności przez Federalną Agencję Pracy pokrywają jedynie wynagrodzenia za okres trzech miesięcy poprzedzających ogłoszenie upadłości.

Obserwuj MyPolacy.de na Facebooku, Instagramie, Threads, YouTube i X (dawniej Twitter).

Wróć na stronę główną MyPolacy.de.

Zdjęcie: Depositphotos.com, autor: halfpoint
Źródło: t-online.de