Wspólne mieszkanie lub dom w Niemczech i rozwód. Tak wygląda podział majątku

Zasada podziału majątku w Niemczech dla małżeństw 

Zgodnie z obowiązującym prawem, w przypadku małżeństwa, w Niemczech obowiązuje wspólnota majątkowa, jeśli nie została zawarta umowa o rozdzielności majątkowej. W praktyce to oznacza, że wszelkie majątki nabyte w trakcie małżeństwa, dzielone są równo pomiędzy małżonków. Zasada ta również dotyczy wszelkich nieruchomości, w tym mieszkania lub domu. 

Własność domu lub mieszkania w Niemczech po rozwodzie 

Jeśli w księdze wieczystej w Niemczech figuruje tylko małżonek lub małżonka, nieruchomość po rozwodzie przechodzi wyłącznie na wskazaną osobę i nikt nie ma prawa do innych roszczeń. Co więcej, osoba wskazana w księdze wieczystej samodzielnie decyduje o dalszym losie domu, co oznacza, że może np. poprosić drugiego małżonka o wyprowadzkę

Jeśli jednak oboje małżonkowie są wpisani jako współwłaściciele w księdze wieczystej, decyzje dotyczące nieruchomości muszą być podejmowane wspólnie. Oboje mają równorzędne prawa do domu lub mieszkania. 

Wspólnota majątkowa w Niemczech i wyrównanie zysków pomiędzy rozwodnikami

W przypadku braku zawarcia umowy o rozdzielności majątkowej lub innej, w Niemczech stosuje się zasady wspólnoty majątkowej oraz reguły wyrównania zysków pomiędzy rozwodnikami. Majątek nabyty przed ślubem pozostaje własnością każdego z małżonków, natomiast to, co zostaje nabyte podczas trwania małżeństwa, staje się wspólną własnością obu stron. W sytuacji, gdy małżonkowie nie potrafią dojść do porozumienia w kwestii podziału majątku oraz ewentualnych odszkodowań przy rozwodzie, często dochodzi do tak zwanego wyrównania zysków.

Wyrównanie zysków to proces polegający na porównaniu wartości majątku początkowego i końcowego, a następnie rozliczeniu różnic finansowych między małżonkami. Wzrost aktywów zobowiązuje partnera z większym zyskiem do wypłacenia rekompensaty. Nieruchomości stanowią bardziej skomplikowany element majątku, ponieważ ich podział nie jest prosty. Decyzja o wysokości i zasadności rekompensaty zależy od statusu własnościowego domu oraz momentu jego nabycia. Przykładowo, gdy jeden z małżonków wnosi dom do małżeństwa i jest jego jedynym właścicielem. W takim przypadku nieruchomość nie podlega wyrównaniu zysków, chyba że jej wartość wzrosła w trakcie małżeństwa, na przykład na skutek remontu lub inflacji. W tej sytuacji przy rozwodzie, druga strona ma prawo do otrzymania połowy kwoty odpowiadającej wzrostowi wartości domu. 

Gdy nieruchomość została zakupiona wspólnie przez oboje małżonków, są oni wpisani do księgi wieczystej. W takiej sytuacji dom czy mieszkanie staje się częścią wspólnego majątku i zazwyczaj po rozwodzie podlega równemu podziałowi.

Możliwości podziału wspólnego majątku w Niemczech 

W przypadku, gdy oboje małżonkowie są wpisani do księgi wieczystej jako współwłaściciele domu czy mieszkania, po rozwodzie w Niemczech możliwe są różne sposoby podziału majątku. 

Jedną z opcji jest przeniesienie własności nieruchomości na jednego z małżonków oraz wypłata rekompensaty dla drugiego. Aby to przeprowadzić, małżonek pozostający w domu lub mieszkaniu, musi zostać wpisany w księdze wieczystej jako jedyny właściciel, co wymaga wizyty u notariusza, który potwierdzi przeniesienie własności.

Przed dokonaniem tego kroku warto uregulować kwestie alimentacyjne oraz wyrównania zysków, a także rozważyć zlecenie opinii biegłemu rzeczoznawcy, co może być istotne podczas ewentualnej rozprawy sądowej. Partner przejmujący nieruchomość zyskuje na braku konieczności płacenia czynszu, co zwiększa jego dochód, mogący wpłynąć na wysokość alimentów. Z kolei partner rezygnujący z udziałów w domu lub mieszkaniu otrzymuje jednorazową spłatę, co podnosi jego majątek, a to może mieć wpływ na wyrównanie zysków. 

Aby określić wysokość spłaty, ustala się aktualną wartość nieruchomości, od której odejmuje się pozostały dług, a pozostałą kwotę dzieli na pół. Należy pamiętać, że przeniesienie własności i wypłata rekompensaty możliwe są jedynie w przypadku nieruchomości nabytej lub wybudowanej w trakcie trwania małżeństwa - dom odziedziczony przez jednego z małżonków nie podlega podziałowi. Ważne jest również, aby podczas przenoszenia własności bank zwolnił małżonka przekazującego współwłasność od współodpowiedzialności za kredyt hipoteczny, choć banki nie mają takiego obowiązku.

Inną z możliwości wspólnego podziału majątku w Niemczech, jest podział nieruchomości polegający na jej przekształceniu w dwie niezależne jednostki mieszkalne. Taki podział oznacza, że dom zostaje strukturalnie podzielony, a każda z części staje się samodzielnym lokalem, z którego były małżonek lub małżonka może korzystać, sprzedać lub wynająć. Aby jednak takie rozwiązanie było realne, nieruchomość musi spełniać odpowiednie wymagania techniczne, co zdarza się stosunkowo rzadko.

Dodatkowo, kluczowym warunkiem powodzenia takiego rozwiązania jest gotowość obojga byłych małżonków do zamieszkania w tej samej nieruchomości, choćby w jej odrębnych częściach. Z uwagi na emocjonalne napięcia związane z rozwodem oraz na fakt, że dla wielu osób dalsze współdzielenie przestrzeni, nawet częściowe, jest nieakceptowalne, taki podział domu rzadko znajduje zastosowanie. 

Najczęściej spotykaną formą podziału wspólnego majątku, jest sprzedaż nieruchomości zwłaszcza gdy oboje małżonkowie preferują podział majątku w sposób prosty i sprawiedliwy. Dochód uzyskany ze sprzedaży jest dzielony pomiędzy byłych małżonków zgodnie z ich udziałami w nieruchomości. Jeśli decyzja o sprzedaży zostanie podjęta wspólnie, proces ten można zainicjować jeszcze przed formalnym rozpoczęciem postępowania rozwodowego. Taki krok bywa korzystny z dwóch głównych powodów: im szybciej nieruchomość trafi na rynek, tym mniej stresujący jest proces sprzedaży i większa szansa na uzyskanie satysfakcjonującej ceny. Dodatkowo, środki uzyskane ze sprzedaży mogą być niezbędne do przeprowadzenia wyrównania zysków, co często jest konieczne w przypadku rozwodu. 

Warto jednak pamiętać, że przed podziałem wpływów ze sprzedaży konieczne jest uregulowanie wszelkich zobowiązań kredytowych związanych z nieruchomością. Wcześniejsza spłata kredytu może wiązać się z opłatami na rzecz banku, co również należy uwzględnić przy planowaniu sprzedaży.

Obserwuj MyPolacy.de na Facebooku, Instagramie, Threads, YouTube i X (dawniej Twitter).

Masz temat, który może nas zainteresować lub chcesz się podzielić z nami informacjami? Napisz do nas maila na adres redakcja@mypolacy.de. 

Wróć na stronę główną MyPolacy.de.

Zdjęcie: Depositphotos.com, autor: AndreyPopov
Źródło: immportal.com