Zasiłek dla bezrobotnych: Obowiązki i możliwe kary

Pobierający zasiłek dla bezrobotnych Alg II przy niedopełnieniu obowiązków otrzymują dotkliwe kary. Może im zostać odebrana część świadczeń, a przy powtórnym przekroczeniu nawet odebrana całość płatności. Jednak kary bez wcześniejszego ostrzeżenia nie są dozwolone. Reformy Hartz mają pod hasłem „popierać i wymagać” osoby długotrwale pozostające na bezrobociu, ponownie wdrażać w rynek pracy i jednocześnie zahamować nadużywanie świadczeń. Po wielu zmianach w prawie, udało się uzyskać agencjom pracy, szeroką paletę możliwości sankcjonowania: przy złamaniu obowiązków świadczenie Alg II może zostać zmniejszone, a przy ponownym przekroczeniu nawet odebrane. Również czynsz i koszty ogrzewania musi w takim wypadku bezrobotny płacić sam. Pomoc socjalna nie obowiązuje w tym wypadku; inaczej niż to było przed wprowadzeniem przepisów Hartz IV. Zasadniczo sankcje pozostają w mocy przez trzy miesiące. Po upływie tego terminu odebrana część świadczeń zostaje przywrócona. Jednak przewinienie nie zostaje wykreślone z akt. Jeśli w ciągu roku dojdzie do następnego przekroczenia, wówczas traktowane jest to jako powtórzony przypadek i powoduje kolejne, zaostrzone sankcje.

Przy przekroczeniu przepisów, natychmiast zostaje wstrzymana terminowa wypłata Alg II dla byłych pobierających zasiłek dla bezrobotnych. Dodatkowo świadczenie zostaje obniżone o 30 procent. Jeśli otrzymujący Alg II opuścił termin zgłoszenia się, urząd zmniejsza wysokość świadczenia o 10 procent. Jeśli w ciągu roku dojdzie do ponownego naruszenia przepisów, świadczenie zostaje zmniejszone o 60 procent. Trzecie przekroczenie jest równoznaczne z zabraniem świadczeń w całości. Jeśli w gospodarstwie domowym są małoletnie dzieci, mogą urzędnicy przyznać ograniczone świadczenia rzeczowe i pieniężne, np. bony na środki czystości, aby złagodzić finansowe obostrzenia przynajmniej w stosunku do dzieci. W przypadku pobierających świadczenia, będących w wieku od 15 do 25 lat, reguły są jeszcze ostrzejsze. Już w przypadku pierwszego przekroczenia przepisów muszą się oni liczyć z całkowitym odebraniem świadczeń. W pierwszym powtórzonym przypadku naruszenia przepisów urząd nie przejmie więcej również opłat za czynsz i ogrzewanie. Jednak okres sankcji może zostać skrócony z trzech miesięcy do sześciu tygodni jeśli świadczeniobiorca zobowiąże się do wypełniania wszystkich obowiązków.

Ważne jest, że świadczenia nie mogą zostać zmniejszone bez ostrzeżenia, to znaczy bez prawnego pouczenia. Obowiązuje to również w przypadku zaostrzonych sankcji na skutek powtórzonego niedopełnienia obowiązków. Poza tym pomiędzy zaistniałym faktem przekroczenia przepisów a sankcjami nałożonymi przez urząd nie może upłynąć zbyt dużo czasu. Np. przy porzuceniu Ein-Euro-Job. Jeśli zmniejszenie świadczeń nastąpi po tygodniach lub zgoła miesiącach od przekroczenia obowiązków, odwołanie lub nawet skarga w sądzie socjalnym mają dużą szanse powodzenia.