Co dalej z emeryturą w Niemczech po śmierci bliskiej osoby?

10 listopada 2024, 12:57 · Autor:Redakcja MyPolacy

Bądź na bieżąco. Obserwuj nas na:

Śmierć kogoś bliskiego zawsze niesie za sobą sporo stresu. Wiele osób może nie tylko obawiać się emocjonalnej pustki, ale też zastanawiać się o swój dalszy byt finansowy. Mimo to niemieckie przepisy dokładnie mówią, co dzieje się z emeryturą bliskiego i na co musi się przygotować wdowa, wdowiec i dzieci po zmarłej osobie.

Renta wdowia po śmierci bliskiej osoby w Niemczech

W Niemczech w razie śmierci współmałżonka lub zarejestrowanego partnera istnieje możliwość otrzymania wdowiej renty, w ramach ustawowego ubezpieczenia emerytalnego. Uprawniony partner otrzymuje część emerytury zmarłego, o ile ten przez minimum pięć lat opłacał składki na ubezpieczenie emerytalne, a małżeństwo trwało co najmniej rok.

Wysokość renty wdowiej zależy od określonych warunków. W przypadku osoby, która już przeszła na emeryturę, renta ustawowa wypłacana jest w pełnej wysokości, ale kwota świadczenia dla wdowy lub wdowca może być pomniejszona o dodatkowe dochody. Od emerytury brutto odlicza się 14% (dla osób, które przeszły na emeryturę od 2011 roku; wcześniej stawka wynosiła 13%), co daje emeryturę netto. Jeśli jej wartość netto nie przekracza ustalonego progu zwolnienia, obecnie 1038,05 euro, wypłacana jest pełna kwota wdowiej renty.

Przykład: Od lipca 2024 r. wdowa z Monachium może liczyć na rentę wdowią w kwocie 800 euro brutto oraz własną emeryturę brutto w wysokości 1600 euro. Po odliczeniu 14% od emerytury, netto wynosi ona 1376 euro, co przekracza próg zwolnienia o 337,95 euro. Od tej różnicy odlicza się 40%, czyli 135,18 euro, przez co pełna renta wdowia (800 euro) zostaje pomniejszona do 665 euro, od których potrącane są składki na ubezpieczenie zdrowotne i opiekuńcze. Łącznie wdowa otrzyma emeryturę w kwocie 2265 euro brutto.

Dla osób nadal pracujących, które nie osiągnęły jeszcze wieku emerytalnego, obliczenia dochodu netto mają nieco inny charakter. Od brutto z tytułu zatrudnienia podlegającego składkom na ubezpieczenie społeczne odejmuje się 40%, co pozwala uzyskać dochód netto, porównywany następnie z kwotą zwolnienia. W sytuacji, gdy zarobek brutto wynosi 2000 euro, dochód netto wynosi 1200 euro. Jeśli ta kwota przekracza próg 1038,05 euro, 40% różnicy jest uwzględniane przy wyliczaniu ostatecznej wysokości renty wdowiej.

Przykład: Mężczyzna z dochodem brutto 2000 euro i rentą wdowią po odliczeniu 40% uzyskuje dochód netto 1200 euro. Przekroczenie progu zwolnienia o 161,95 euro skutkuje odjęciem 40% z tej kwoty, czyli 64,78 euro, od renty wdowiej.

Renta sieroca dla dzieci po zmarłej osobie w Niemczech

Dzieci po zmarłych rodzicach mogą mieć prawo do otrzymania części emerytury przysługującej ich rodzicom. Tzw. renta sieroca lub półsieroca obejmuje zarówno dzieci biologiczne, jak i adoptowane do ukończenia 18. roku życia, pod warunkiem że straciły jednego lub oboje rodziców. Wysokość renty sierocej zależy od sytuacji rodzinnej: renta sieroca, czyli pełna renta po obojgu rodzicach, wynosi 20% kwoty świadczenia przysługującego zmarłemu rodzicowi; renta półsieroca (po jednym rodzicu) to 10% tej kwoty.

Dla dzieci kontynuujących naukę możliwe jest przedłużenie wypłat do 27. roku życia, przy czym wysokość świadczenia uwzględnia status edukacyjny lub zawodowy dziecka.

Renta wychowawcza w Niemczech

Rozwiedzeni partnerzy sprawujący opiekę nad wspólnym dzieckiem mogą mieć prawo do renty wychowawczej. Świadczenie to przysługuje osobom, które po rozwodzie zmarłego rodzica, pozostały opiekunami jego dziecka i przez co najmniej pięć lat opłacały składki na ubezpieczenie emerytalne.

Renta wychowawcza wspiera osoby, które mimo zakończenia formalnego związku kontynuują wychowanie dziecka, stanowiąc zabezpieczenie finansowe dla rodzin w szczególnych sytuacjach życiowych.